วันพุธที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

รวมรายชื่อสมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์


           รวมรายชื่อสมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และ Timeline ที่สำคัญของพระพุทธศาสนาในไทยมาให้นะครับ (เท่าที่ได้นะครับ)



(อันนี้เป็นอันที่ Final ครับ เพราะก่อนหน้านี้เห็นมีออกมาอันนึงแต่เป็นอันที่ยังทำไม่เสร็จครับ ใครมีก็ลบทิ้งไปเลยครับ )

ตอนนี้เราได้มีสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 20 กันแล้วนะครับ 

ก็ขอกราบถวายมุทิตากับท่านด้วยนะครับ 
ก็อยากจะอ่านอยากจะรู้ประวัติท่านเพื่อเอามาเขียน
ก็อยากจะรู้ว่าในประเทศเราตั้งแต่องค์ที่ 1 จนถึงองค์ปัจจุบัน
ก็อ่านแล้วก็ค้นคว้าไปเรื่อย ๆ และก็จำไม่ได้เยอะมาก เลยต้องทำสรุปออกมา 

          **** ที่ทำเพราะความอยากรู้ส่วนตัวนะครับ ไม่ได้มีเจตนาอย่างอื่น เพราะตัวเองก็ไม่รู้อีกเยอะเหมือนกัน อยากดู Timeline ที่สำคัญ ๆ ว่ามีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นช่วงไหนบ้าง และเรื่องของการแยกนิกายนะครับ


โดยเอามาเทียบกับช่วงเวลาและรัชกาลนะครับ ว่าพระสังฆราชพระองค์ไหน อยู่ในสมัยไหนบ้างครับ 

           สังฆราช ความหมายตามรากศัพท์ แปลว่า “ราชาของสงฆ์”
มีชื่อตำแหน่งอย่างเต็มว่า “สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก” 

เป็นตำแหน่งสูงสุดในฝ่ายพุทธจักรในประเทศไทย  เป็นพระมหาเถระผู้เป็นใหญ่สูงสุดในสังฆมณฑลไทย 

ประเภทของการเรียกพระนามสมเด็จพระสังฆราชมีคำเรียก 3 อย่าง คือ 

1. ถ้าเป็นเชื้อพระวงศ์จะใช้เป็น “สมเด็จพระสังฆราชเจ้า” และมีพระนามโดยเฉพาะ เช่น สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์
2. หากเป็นพระบรมราชวงศ์ชั้นสูงใช้ว่า “สมเด็จพระมหาสมณเจ้า” ทรงเศวตฉัตร 5 ชั้น  
3. ถ้ามาจากสามัญชนจะใช้ว่า “สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ” แล้ววงเล็บชื่อเดิมไว้ตอนท้าย ทรงเศวตฉัตร 3 ชั้น  

>>> ลำดับสมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และ Timeline เวลาที่สำคัญ

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 1
สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช ศรี) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ พ.ศ. 2325 - พ.ศ. 2337 : 12 ปี) 
วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 1)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 2
สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช ศุข) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ พ.ศ. 2337 -  พ.ศ. 2359 : 22 ปี)
วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 1และ 2)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 3
สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช มี) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ พ.ศ. 2359 - พ.ศ. 2362 : 3 ปี)
วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 2)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 4
สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช สุก ญาณสังวร) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ พ.ศ. 2363 - 4 กันยายน พ.ศ. 2365 : 2 ปี)
วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 2)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 5
สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช ด่อน) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ มีนาคม พ.ศ. 2365 - 23 กันยายน พ.ศ. 2385 : 20 ปี) 
วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 2 และ 3)

>>>> หลังจากนี้ แบ่งเป็น ธรรมยุติกนิกาย และมหานิกายแล้วนะครับ <<<<<
เป็นคณะสงฆ์ที่พระวชิรญาณเถระ ร.4) ทรงตั้งขึ้นระหว่างที่ทรงผนวช

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 6
สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช นาค) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2386 - พ.ศ. 2392 : 6 ปี)
วัดราชบูรณะราชวรวิหาร มหานิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 3)

>>> ตำแหน่งพระสังฆราชว่าง 2 ปี
เป็นที่น่าศึกษาต่ออย่างมาก ว่าช่วงนี้เกิดอะไรขึ้นบ้าง

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 7
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (พระองค์เจ้าวาสุกรี สุวณฺณรงฺสี) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ สิงหาคม พ.ศ. 2394 - 9 ธันวาคม พ.ศ. 2396 : 2 ปี)
วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร มหานิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 4)


>>> ระหว่างนี้ตำแหน่งพระสังฆราชว่าง 37 ปี
เป็นที่น่าศึกษาต่ออย่างมาก ว่าช่วงนี้เกิดอะไรขึ้นบ้าง หรือรออะไรอยู่จึงต้องว่างนานถึง 37 ปี


สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 8
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ (พระองค์เจ้าฤกษ์ ปญฺญาอคฺโค) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2434 - 28 กันยายน พ.ศ. 2435 : 10 เดือน) 
วัดบวรนิเวศวิหารราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 5)
เป็นหนึ่งในสิบพระเถระผู้เป็นต้นวงศ์ธรรมยุต และเป็นพระสังฆราชองค์แรกที่เป็นธรรมยุติกนิกาย

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 9
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สา ปุสฺสเทโว)  
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2436 - 11 มกราคม พ.ศ. 2443 : 6 ปี)
วัดราชประดิษฐ์สถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 5)

มีพระบรมราชโองการ ให้ประกาศใช้พระราชบัญญัติลักษณะการปกครองคณะสงฆ์ขึ้น เป็นครั้งแรกในประเทศไทย (พ.ร.บ.คณะสงฆ์ ร.ศ. 121 ) 
(การปกครองคณะสงฆ์สมัยรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๕-๗ https://goo.gl/1zk3Ih

มีสาระสำคัญคือได้ยกสถานะคณะธรรมยุติ ให้เป็นนิกายอย่างถูกต้องตามกฎหมาย 
(ธรรมยุติกนิกาย https://goo.gl/zYco9B)



>>> ระหว่างนี้ตำแหน่งพระสังฆราชว่าง 11 ปี
เป็นที่น่าศึกษาต่ออย่างมาก ว่าช่วงนี้เกิดอะไรขึ้นบ้าง หรือรออะไรอยู่จึงต้องว่างนานถึง 11 ปี


สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 10
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส (พระองค์เจ้ามนุษยนาคมานพ มนุสฺสนาโค) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2453  -  2 สิงหาคม พ.ศ. 2464 : 11 ปี) 
วัดบวรนิเวศวิหารราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 6 )

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 11
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ (หม่อมเจ้าภุชงค์ สิริวฑฺฒโน ชมพูนุท) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2464 - 25 สิงหาคม พ.ศ. 2480 : 16 ปี)
วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 6 -  8)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 12
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสฺสเทโว พงษ์ปาละ) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 - 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2487 : 6 ปี)
วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร  มหานิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 8)

เปลี่ยนชื่อจากสยามเป็นประเทศไทย พ.ศ. 2482
มีพ.ร.บ.สงฆ์ พ.ศ. 2484 ความสำคัญในพระราชบัญญัติก็คือ ได้จัดการปกครองคณะสงฆ์ให้อนุโลมระบอบการปกครองบ้านเมืองเท่าที่ไม่ขัดกับพระธรรมวินัย”
และพยายามรวม 2 นิกายให้เข้าเป็นอันเดียวกัน (การปกครองคณะสงฆ์สมัยรัตนโกสินทร์ในรัชกาลที่ ๘ https://goo.gl/cWVfd1) พระมหากษัตริย์ทรงสถาปนา สมเด็จพระสังฆราช 

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 13
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ (หม่อมราชวงศ์ชื่น สุจิตฺโต นพวงศ์) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 31 มกราคม พ.ศ. 2488 - 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2501 : 14 ปี)
วัดบวรนิเวศวิหารราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 8 - 9)

>>> ระหว่างนี้ตำแหน่งพระสังฆราชว่าง 2 ปี
เป็นที่น่าศึกษาต่ออย่างมาก ว่าช่วงนี้เกิดอะไรขึ้นบ้าง หรือรออะไรอยู่จึงต้องว่างนานถึง 2 ปี

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 14
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ปลด กิตฺติโสภโณ เกตุทัต) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2503 - 17 มิถุนายน พ.ศ. 2505 : 2 ปี)
วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร  มหานิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 9)

พ.ร.บ.สงฆ์ พ.ศ. 2505
(รัฐบาลในสมัยนั้น ซึ่งมีจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ เป็นนายกรัฐมนตรี)
ผลจากพ.ร.บ.สงฆ์ พ.ศ.2484 ที่พยายามรวมนิกาย ไม่เป็นผลสำเร็จ (https://goo.gl/cWVfd1
ทำให้ต้องออก พ.ร.บ.สงฆ์ พ.ศ.2505 สาระสำคัญคือ ยกเลิกระบบประธานสังฆสภา สังฆนายก และประธานคณะวินัยธร อำนาจหน้าที่ของตำแหน่งทั้งสามถูกรวมกันเข้าและมอบให้ประธานกรรมการมหาเถรสมาคม (https://goo.gl/vOEvo4)
(กรณีพระพิมลธรรม https://goo.gl/jUp3Kz )

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 15
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (อยู่ ญาโณทโย ช้างโสภา) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2506 - 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2508 : 2 ปี) 
วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร มหานิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 9)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 16
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (จวน อุฏฐายี สิริสม) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2508 - 18 ธันวาคม พ.ศ. 2514 : 7 ปี)  
วัดมกุฏกษัตริยารามวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 9)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 17
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ปุ่น ปุณฺณสิริ สุขเจริญ) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2515 - 7 ธันวาคม พ.ศ. 2516 : 1 ปี) 
วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร มหานิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 9)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่  18 
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (วาสน์ วาสโน นิลประภา) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 22 มิถุนายน พ.ศ. 2517 - 27 สิงหาคม พ.ศ. 2531 : 14 ปี)  
วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร  (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 9)

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 19
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน คชวัตร) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 21 เมษายน พ.ศ. 2532 - 24 ตุลาคม พ.ศ. 2556  : 24 ปี)  
วัดบวรนิเวศวิหารราชวรวิหาร  (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 9)
ทรงเป็นสมเด็จพระสังฆราช ที่มีพระชนมายุยาวนานที่สุด และดำรงสมณศักดิ์ยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์
โดยราชทินนามดังกล่าวนับเป็นราชทินนามพิเศษ

พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๕ (https://goo.gl/rDHijA)
สาระสำคัญคือ มาตรา 7  ในกรณีที่ตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชว่างลง ให้นายกรัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของมหาเถรสมาคมเสนอนามสมเด็จพระราชาคณะผู้มีอาวุโสสูงสุดโดยสมณศักดิ์ขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อทรงสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช


>>> ระหว่างนี้ตำแหน่งพระสังฆราชว่าง 3 ปี
(ผู้รักษาการแทนคือ สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญฺโญ))
เป็นที่น่าศึกษาต่ออย่างมาก ว่าช่วงนี้เกิดอะไรขึ้นบ้าง หรือรออะไรอยู่จึงต้องว่างนานถึง 3 ปี

พ.ร.บ.สงฆ์ 2560 (แก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ. สงฆ์ 2505)
สาระสำคัญคือ แก้มาตรา 7 ให้เป็นเหมือน พ.ร.บ. สงฆ์ 2505

สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 20
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (อัมพร อมฺพโร ประสัตถพงศ์) 
ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 - ปัจจุบัน 
วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย)
(เป็นสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยรัชกาลที่ 10)


สรุปคือถ้านับยุคก่อนจะแยกธรรมยุติกนิกาย(ในปี พ.ศ.2379) 
ในช่วงระหว่างพ.ศ. 2325 - 2385
มีสมเด็จพระสังฆราช  5 รูป 
รวมระยะเวลาดำรงตำแหน่งทั้งหมด 59 ปี 

และหลังจากนั้น (พ.ศ. 2385 - 2560)
นับตั้งแต่ที่แยกออกมาเป็นธรรมยุติกนิกายกับมหานิกาย
ก็จะเป็น มหานิกายมีพระสังฆราช 6 รูป รวม 19 ปี
และธรรมยุติกนิกายมีพระสังฆราช 9 รูป รวม 93 ปี นะครับ
เอาไว้เป็นข้อมูลความรู้นะครับ 


#น้องแสนดี
15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

............

อ้างอิงที่มา Wikipedia)

ราชวงศ์จักรี  
https://goo.gl/3wV0SG

มหาเถรสมาคม 
https://goo.gl/YMo0eD

รายนามสมเด็จพระสังฆราช แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
https://goo.gl/i1oxFM

มหานิกาย
https://goo.gl/aCqWmS

ธรรมยุติกนิกาย
https://goo.gl/zYco9B

กำเนิดธรรมยุติกนิกาย (https://goo.gl/HP7Hbv)

ปกิณกะสาระ..เกี่ยวกับสมเด็จพระสังฆราช
https://goo.gl/95SBPF

การปกครองคณะสงฆ์สมัยรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ – ๔ https://goo.gl/UfxYmM

การปกครองคณะสงฆ์สมัยรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๕-๗ https://goo.gl/CYaDJG

การปกครองคณะสงฆ์สมัยรัตนโกสินทร์ในรัชกาลที่ ๘ https://goo.gl/cWVfd1

การปกครองคณะสงฆ์ในปัจจุบัน https://goo.gl/vOEvo4

.........................
Cr. น้องแสนดี
ติดตามน้องแสนดีได้ทาง


Twitter 
https://goo.gl/crPw5V

Line@
https://goo.gl/wgdiqH

แอดไลน์แสนดีได้ทางลิ้งนี้นะครับ
https://goo.gl/XcZZTi

.......................

10 ความคิดเห็น:

  1. คนกรุณาอย่ามายุ่งมาสั่งการพระทำตามใจคนมันบาปหนักนะครับ

    ตอบลบ
  2. ความคิดเห็นนี้ถูกผู้เขียนลบ

    ตอบลบ
  3. ควรให้คณะสงฆ์ท่านปกครองกันเอง ฆราวาสไม่ควรเข้าไปยุ่ง

    ตอบลบ
  4. ธงชาติไทยทำไมต้องสามสี
    ธงชาติมีสามสีฉันสงสัย
    ธงชาติมีความหมายเป็นเช่นไร
    ธงชาติใครช่วยตอบให้หายงง
    ธงชาติไทยทำไมสีต้องสาม
    ธงชาติงามถามตอบให้สัยสง
    ธงชาตินี้ช่วยบอกฉันตามตรง
    ธงชาติคงความหมายที่สำคัญ
    ธงชาติไทยฉันเกิดก็สีนี้
    ธงชาตินี่อยากบอกอะไรฉัน
    ธงชาติเราคงหมายสายสัมพันธ์
    ธงชาตินั้นสำคัญสัญลักษณ์ไทย...

    ตอบลบ
  5. สาธุ อนุโมทนาบุญค่ะ ที่ให้ข้อมูล ความรู้ดีๆ ค่ะ

    ตอบลบ
  6. ขอบพระคุณกับความรู้ดีๆด้วยค่ะ สาธุๆๆค่ะ

    ตอบลบ

 

blog Nongsaandee by Nongsaansuai Template by Ipietoon Cute Blog Design